Odmiany mājana

Przetłumaczone za zgodą Toma Slopera ze strony Mah-Jongg FAQs http://www.sloperama.com/mjfaq.html
(Zdjęcia KGJ są wałsnością KGJ i nie podlegają prawom autorskim autora poniższego tekstu)

Poniższe zdjęcie przedstawia kamienie typowego zestawu do mājana amerykańskiego:

fot. Tom Sloper
Cechy charakterystyczne:
- Zestaw składa się z 152 kamieni ( na zdjęciu ułożone w 8 rzędach po 19 kamieni w każdym)
- Wszystkie kamienie mają dodatkowo oznaczenia literowe i cyfrowe (ułatwiające rozpoznanie)
- Zielony i czerwony smok są oznaczone obrazkiem przedstawiającym smoka, zaś biały wygląda jak w zestawach chińskich (prostokątna obwódka)
- Osiem kamieni to jokery
- Na kamieniu Iisō (jedynka bambusów) jest przedstawiony żuraw (w różnych zestawach mogą być inne ptaki)

Gdy kupujemy zestaw amerykański zazwyczaj dostajemy walizkę i dodatkowe akcesoria (przedstawione na zdjęciu poniżej):

fot. Tom Sloper

W tym zestawie znajdują się: cztery stojaki na kamienie, dwie kostki i wskaźnik wiatru. Amerykańscy gracze potrzebują karty (z wypisanymi yaku). Często w zestawach znajdują się dodatkowe kamienie (zapasowe kwiaty, jokery lub puste kamienie), oraz kolorowe żetony (okrągłe z prostokątną dziurą w środku - przypominają stare chińskie monety). Zestawy amerykańskie są droższe od azjatyckich z powodu większej ilości kamieni oraz dodatkowych akcesoriów. Nowy zestaw amerykański zazwyczaj kosztuje od 80$ do 120$ (lub znacznie więcej jeśli jest wykonany z lepszych materiałów). Uwaga: Jeśli kupujesz zestaw do amerykańskiego mājana, możesz nim grać również w chińskiego czy japońskiego (wystarczy odłożyć nieużywane kamienie), lecz mając zestaw azjatycki nie zagramy w mājana amerykańskiego.

Poniższe zdjęcie przedstawia typowy zestaw do mājana chińskiego:

fot. KGJ Szymon Lasota

- Składa się on ze 144 kamieni.
- Kamienie (zazwyczaj) nie mają oznaczeń literowych i cyfrowych (gracze nie czytający po chińsku/japońsku mogą mieć problemy z odczytaniem man-zu (rodzina manów) i kazepai (wiatry))
- Czerwony i zielony smok są oznaczone znakami, nie obrazkami. Biały smok jest przeważnie przestawiony z obwódką.
- Zdarza się że man-zu (rodzina manów) mają uproszczony kanji (stosowany współcześnie znak: 万 zamiast: 萬)
- Iisō (jedynka bambusów) przedstawia ptaka (jakiego - zależy od producenta)

Współczesne Chińskie zestawy zazwyczaj są sprzedawane w tekturowych walizkach, obłożonych jakimś materiałem lub tanich winylowych pudełkach i są dosyć niedrogie. Kosztują około 50$.

Poniższe zdjęcie przedstawia typowy zestaw do Japońskiego mājana:

fot. KGJ Szymon Lasota

Współczesny Japoński zestaw można poznać po cechach szczególnych:
- Składa się z 144 kamieni (z czego wykorzystywanych jest w grze 136)
- Kamienie nie mają oznaczeń literowych i cyfrowych (gracze nie czytający po chińsku/japońsku mogą mieć problemy z odczytaniem man-zu (rodzina manów) i kazepai (wiatry))
- Czerwony i zielony smok są oznaczone znakami, nie obrazkami. Biały smok jest cały biały (nie ma prostokątnej obwódki)
- Zestaw zawiera tylko 4 kamienie kwiatów (konkretnie pory roku)
- Zestaw zawiera 4 czerwone piątki. Mogą one różnić się od innych piątek nie tylko kolorem ale też i wzorem, aby gracze cierpiący na daltonizm nie mieli problemu z rozpoznaniem.
- Ptak na Iisō (jedynka bambusów) jest ciekawie przedstawiony.
- Kamienie Iipin (jedynka kółek) (i inne pin-zu) przedstawiają pięciopłatkowy motyw w obrębie koła. Możliwe że jest to kwiat śliwy, który w przeszłości był godłem szoguna.

W Japońskich zestawach są co najmniej 2 kostki, dwustronny wskaźnik wiatru oraz patyczki do liczenia punktów. Często zawierają znacznik yakitori. Nie ma stojaków (występują one tylko w amerykańskiej odmianie). Zestawy japońskie są droższe od chińskich o kilkadziesiąt dolarów.

Na rynku znajduje się dużo zestawów zabytkowych.
Poniżej przedstawiony pochodzi z 1920 roku, a kamienie są wykonane z kości oraz bambusa:

fot. Tom Sloper

Cechy charakterystyczne:
- Składa się on ze 148 kamieni (za mało aby grać w amerykańską odmianę)
- Kamienie mają oznaczenia literowe i cyfrowe (gdyż wiele z tych zestawów przeznaczonych było na eksport)
- Czerwony i zielony smok mają inne znaki kanji niż współczesne azjatyckie zestawy! Cztery puste kamienie są białymi smokami, zaś drugie cztery są kamieniami zapasowymi.
- Zawiera 8 kamieni kwiatów (4 pory roku i 4 kamienie "gry")
- Man-zu (rodzina manów) mają uproszczony kanji (stosowany współcześnie znak: 万 zamiast:萬)
- Na Iisō (jedynka bambusów) znajduje się piękny paw
- Sō-zu (rodzina bambusów) w tym zestawie nie mają liści, choć jest to charakterystyczne dla zestawów zabytkowych
- Każdy z kamieni Iipin (jedynka kółek) ma inny znak kanji w środku
- Pāpin (ósemka kółek) w zestawach zabytkowych często jest koloru czerwonego zamiast niebieskiego.

Takie zestawy są do nabycia na ebay'u. W zależności od materiałów oraz ich stanu mogą kosztować od $80 do $400.

Oto zestaw z Hongkongu:

fot. KGJ Szymon Lasota

Takie zestawy są dosyć ciężkie, ponieważ kamienie są bardzo duże. W skład takiego zestawu wchodzą żetony, 3 kostki oraz sześcienny wskaźnik wiatru. Na kamieniach nie ma literowych ani cyfrowych oznaczeń. Gra takim zestawem jest bardzo ciekawym doświadczeniem. Czasami można znaleźć je na ebay'u. (Warto zauważyć, że kamienie są ułożone w czterech tackach, a w każdej znajdują się 4 rzędy po 9 kamieni. 4x9=36 x4 =144. Dzięki takiemu ułożeniu łatwo jest policzyć kamienie, co jest najważniejszą czynnością przy kupowaniu lub sprzedawaniu zestawu. Zestawy z Hongkongu należą do tanich.

Rozmiary kamieni:

fot. Tom Sloper
Od lewej do prawej kamienie: japoński, amerykański, hongkoński oraz wietnamski.

fot. KGJ Szymon Lasota
Od lewej kamienie: hongkoński, chiński, japoński

Oto wymiary typowych kamieni amerykańskich:

Wysokość = 3cm (1-5/32")
Szerokość = 2.1 do 2.2cm (29/32" do 7/8")
Głębokość = 1.3 do 1.4cm (15/32" do 17/32")

Oto wymiary typowych kamieni japońskich:

Wysokość = 2.5cm (1")
Szerokość = 1.8cm (23/32")
Głębokość = 1.6cm (19/32")

Oto wymiary typowych kamieni z Hongkongu:

Wysokość = 3.7cm (1-7/16")
Szerokość = 2.8cm (1-3/32")
Głębokość = 2.2cm (7/8")

Oto wymiary typowych kamieni wietnamskich:

Wysokość = 3.6cm (1-7/16")
Szerokość = 2.7cm (1-3/32")
Głębokość = 2.3cm (29/32")

Oczywiście mogą być też w innych rozmiarach. Chińczycy wolą jednak większe kamienie, amerykanie i europejczycy średniej wielkości, natomiast japończycy preferują małe.

Sposoby organizacji kamieni na stołach:

Amerykanie często dziwią się jak można grać bez stojaków i kart, z kolei gracze innych odmian dziwią się widząc te pomoce. Watro przyjrzeć się jak wyglądają stoły różnych odmian mājana.

Układ stołu amerykańskiego: